گروه اقتصاد کلان بازارنیوز- محمدرضا زارع؛ بررسی تحولات بازارهای مالی به دلیل نقش و اهمیت آن در تصمیمگیری فعالان اقتصادی (خرد و کلان) و همچنین اثرگذاری بر سیاستهای اتخاذی از سوی دولت همواره مورد توجه بوده است. بر همین اساس پایگاه خبری بازار نیوز، به صورت هفتگی و برای هفته اول مهر ماه 1402 به رصد و تحلیل بازارهای مالی در چهار بخش مختلف (ارز، بورس، طلا، رمز ارز) میپردازد.
بر اساس آنچه که در نمودار 1 آمده است، بازار ارز و سکه در هفته منتهی به 6 مهر ماه 1402 به ترتیب با بازده مثبت 0.4 و منفی 1.8 درصدی همراه بوده است. بورس اوراق بهادار نیز با روند رو به نزول خود، در هفته گذشته بازده منفی 1.1 درصدی را به ثبت رساند که عکس روند آن از ابتدای سال بوده است. ارز دیجیتال تتر (ریالی) عملکرد مثبت 0.6 درصدی را به ثبت رساند که روندی همسو با دلار نقدی تهران داشته است که همین موضوع منجر به افزایش شکاف قیمت بین دلار نقدی تهران و تتر (ریالی) به دلیل رشد بیشتر تتر نسبت به دلار شده است. جزء سکه، سایر دارایی های مالی در هفته گذشته، رفتاری غیرهمسو با روند خود از ابتدای سال تاکنون داشته است.
نمودار 1. بازده هفتگی و سالانه بازارهای مالی به هفته منتهی به 6 مهر ماه 1402 (درصد)
بعد از مرور کلی رفتار بازارهای مالی چهارگانه در هفته گذشته در ادامه و در بخشهای جداگانه رفتار هر یک از ابزارهای مالی را بررسی میکنیم.
هر دلار آمریکا در تاریخ 6 مهر ماه به ارزش 49 هزار و 450 تومان در بازار غیر رسمی مبادله شد که نسبت به هفته گذشته بازده مثبت 0.41 درصدی را به ثبت رسانده است که نشان از نوسان پایین نسبت به هفته گذشته داشته است.
مهم ترین رویدادهای اثر گذار بر بازار ارز در هفته گذشته عبارت است از: سفر رئیس کل بانک مرکزی به قطر و دیدار با همتای خود همزمان با شروع عملیات بانکی برای استفاده ایران از منابع ارزی منتقل شده به ۶ بانک ایرانی در قطر، اعلام حذف سامانه یکپارچه خودرو توسط وزارت صمت و در ادامه تکذیب آن و اعلام بانک مرکزی عراق مبنی بر استفاده از دینار و حذف دلار از تراکنشهای پولی این کشور؛ که برآیند تمامی این رویدادها افزایش نرخ ارز در بازار غیر رسمی بوده است.
نمودار 2. قیمت پایان هفتگی نرخ ارز (دلار) به همراه تغییرات 6 ماه گذشته
نمودار 3. نمودار مقایسه هفته قبل و دو هفته قبل نرخ دلار بازار غیررسمی
بازار طلا (سکه تمام امامی طرح جدید) در هفته منتهی به 6 مهر ماه 1402 بازدهی منفی 1.8 درصدی به ثبت رسانده و به کانال 27 میلیون و 300 تومان نزول کرده است؛ البته نسبت به قیمت 33 میلیون و 900 هزار تومان 14 اردیبهشت ماه 1402 به عنوان قله قیمتی سکه در سال جاری فاصله 6 میلیون و 600 هزار تومانی دارد.
بازار طلا و به طور مشخص سکه تمام تحت تأثیر تحولات بازار ارز و قیمت جهانی اونس است که آن نیز متأثر از تحولات سیاست پولی آمریکا است. روند کاهشی سکه تمام در این هفته همسو با عملکرد منفی اونس جهانی (منفی 2.8 درصد) و مخالف با عملکرد دلار (مثبت 0.4 درصد) بود.
کاهش بیشتر سکه نسبت به دلار نقدی تهران، منجر به افزایش حباب سکه به میزان حدود 20 هزار تومانی شده است. حباب کنونی هر قطعه سکه طرح جدید 5 میلیون و 631 هزار تومان شده است که این موضوع می تواند به معنای افزایش سطح انتظارات تورمی کوتاه مدت فعالان بازار سکه و طلا باشد.
نمودار 4. قیمت پایان هفتگی سکه امامی به همراه تغییرات 6 ماه گذشته
نمودار 5. نمودار مقایسه هفته قبل و دو هفته قبل نرخ سکه امامی
شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران برخلاف هفته گذشته با عملکرد منفی روبه رو شده است به گونهای که در هفته منتهی به 6 مهر ماه 1402، بازده منفی 1.09 درصدی را به ثبت رسانده است و به عدد 2 میلیون و 97 هزار واحد رسیده است.
روند کاهش شاخص بورس اوراق بهادار تهران از تاریخ 14 اردیبهشت ماه در پی اختلافات بین دولت و مجلس در خصوص نرخ خوراک پتروشیمی، اعمال نرخ تسعیر تبدیل داراییهای شرکتهای پتروشیمی، قیمت خودروهای مونتاژی، روند نوسانی نرخ ارز و کاهش انتظارات تورمی در نتیجه بهبود متغیرهای کلان اقتصادی شروع اما به صورت نوسانی طی هفته های گذشته این روند متوقف شده است. به گونهای که در هفته گذشته، روند کاهشی شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران ادامه یافت.
خبر مبنی بر حذف سیمان و فولاد از بورس کالا نیز بر بخش های مرتبط با آن در بورس اوراق بهادار موثر بوده که البته بنطر می رسد یکی از مهمترین دلایل تصمیم وزارت راه و شهرسازی برای حذف سیمان و فولاد از بورس کالا ترس از افزایش قیمت است، اما خروج سیمان و فولاد از بورس کالا در کوتاه مدت میتواند به افزایش تورم و رانت دامن بزند و نگرانی از خروج نقدینگی از این بازارها و احتمال ایجاد التهاب در میان سایر بازارهای مالی را بیشتر کرده است.
نمودار 6. شاخص پایان هفتگی بورس تهران به همراه تغییرات 6 ماه گذشته
نمودار 7. نمودار مقایسه هفته قبل و دو هفته قبل شاخص کل بورس تهران
متقاضیان رمز ارز در ایران، از تتر (ریالی) به عنوان ابزار سرمایهگذاری و یا ابزار پرداخت ناقص استفاده میکنند. بنابراین با توجه به ویژگیهای آن می تواند به عنوان جایگزین ارزهای جهان روا (دلار، یورو و ...) مورد استفاده قرار گیرد. در هفته منتهی به 6 مهر 1402، تتر (ریالی) میزان شکاف خود را با دلار را بیشتر کرد و با بازدهی مثبت 0.6 درصد به مبلغ 49 هزار و 911 تومان رسید.
با این حال همچنان ریسک سرمایهگذاری در بازار رمز ارز با وجود رویکرد سکوت و انتظار بانک مرکزی بالاست البته در هفته گذشته خبرهایی از منابع خبری خارجی در خصوص تحلیل برخی از اشخاص معروف همچون بنجامین کوون(Benjamin Cowen)، جاستین بونز و مکس کایزر (Max Keiser) مبنی بر صعودی شدن بازار پس از روکود موقتی حکایت میکند.
نمودار 8. قیمت پایان هفتگی رمز ارز تتر ریالی به همراه تغییرات 6 ماه گذشته
نمودار 9. نمودار مقایسه هفته قبل و دو هفته قبل رمز ارز تتر ریالی
در پایان، بررسی تحولات بازارهای مالی به صورت هفتگی برای هفته اول مهر ماه 1402 در چهار بخش مختلف (ارز، بورس، طلا، رمز ارز) نشان از روند نوسانی و بی ثبات این بازارها دارد. از مهم ترین متغیرهای داخلی تاثیرگذاری بر بازارهای مالی در هفته آتی می توان به گزارشهای روزانه، هفتگی و ماهانه بانک مرکزی اشاره نمود به گونه ای که در جدیدترین این گزارشها بانک مرکزی نرخ سود بین بانکی را 23.8 درصد اعلام نمود که بالاترین نرخ در سال اخیر است.
تداوم روند افزایشی نرخ سود بین بانکی منجر به کاهش جذابیت سایر بازارهای مالی خواهد شد که این موضوع می تواند به تداوم ثبات در سایر بازارها کمک کند. از دیگر متغیرهای تأثیر گذار می توان به تغییرات قیمت جهانی نفت اشاره نمود. به گونهای که بر اساس پیش بینی برخی از مراکز مالی مهم دنیا انتظار میرود قیمت هر بشکه نفت به 120 تا 150 دلار افزایش یابد. که این موضوع هم می تواند منجر به تقویت منابع ارزی کشور بی انجامد و هم نماد شرکتهای بورسی صادراتی را بهبود بخشد.
پایان پیام//